Lichtgewicht inheems biotoop bloemenweide op het dak

Ringbaan Noord Tilburg

Momenteel wordt de groendakenmarkt gedomineerd door sedumdaken. Om met deze daken veel meer ecologische impact te kunnen maken is begonnen met de ontwikkeling van een 100% inheems, biodivers en functiedivers groendak met hoge waterberging per vierkante meter, terwijl het nog steeds maar 75kg/m2 verzadigd gewicht heeft.

Aanpak

Dakbloemenweide heeft een groendak ontwikkeld dat een significant hogere ecologische impact maakt, volledig circulair is en een hoge waterberging heeft per vierkante meter. Sinds 2017 is de ontwikkeling van het product bezig en dat gaat nog altijd door.

Alles is erop gericht om impact van het groendak te vergroten. Dit wordt gerealiseerd door meer dan 40 inheemse soorten aan te brengen op het dak, die naast biodivers ook functiedivers zijn (voedsel, voortplanting, overwintering, nestmateriaal etc). Dit is cruciaal voor de ecologische kringloop om vogels en insecten het jaar door te bieden wat ze nodig hebben. De daktuin met bloemenweide werkt als een inheems biodivers biotoop. De vegetatiemat is lichtgewicht waardoor het geschikt is voor diverse dakconstructies, inclusief daken met beperkte draagkracht.

Werklandschappen van de Toekomst

Thema's

Biodiversiteit

Er is 2430 m2 dakoppervlakte groen gemaakt met ruim 40 verschillende soorten inheemse planten. Per m2 groeien er gemiddeld 100 planten. Dat betekent ca 250.000 inheemse planten op het dak, midden in de industriële omgeving. Daarnaast is er de functiediversiteit die op het dak zowel de functies van voeding, nestmateriaal, voortplanting en beschutting borgen. Dit is cruciaal voor de ecologische kringloop om vogels en insecten het jaar door te bieden wat ze nodig hebben.

De vegetatie bestaat uit pioniersplanten, vaste planten en grasjes. Dit zijn zogenaamde waardplanten, drachtplanten en rode lijstplanten waarvan de blaadjes in de winter afsterven maar er zijn ook groenblijvers zoals inheemse sedumsoorten en wintergroene bladrozetten van duifkruid. Dit samen vormt een gebalanceerd ecosysteem.

Er wordt bewust ook deels ingezaaid om het groendak zich natuurlijk te laten ontwikkelen op de locatie waar het wordt aangelegd. Het zadenmengsel bestaat uit inheemse planten die groeien op schraal grasland in het Nederlandse rivierengebied. Deze planten zijn dus ook droogte gewend.

Circulair

Het groendaksysteem, het substraat en de hoekprofielen zijn 100% circulair.

Onderhoud

Het systeem vraagt nauwelijks onderhoud en geen bemesting. De planten zijn zorgvuldig geselecteerd en gekweekt om optimaal te gedijen in hun omgeving, waardoor ze op natuurlijke wijze kunnen groeien en bloeien zonder intensief onderhoud. De vegetatiemat is het geschikt om in droge en uitdagende omstandigheden te worden toegepast.

Water

Volgens de omgevingsvergunning was er een waterberging van minimaal 30 liter/m2 vereist terwijl er nu 40 liter wordt geborgen per m2 (totaal 97.200 liter). Een hoge waterberging (ca.= 40 liter/m2 en verzadigd gewicht groendak a 75kg/m2) zorgen voor een zeer positieve bijdrage op het klimaatbestendig maken van de gebouwde omgeving.

De vochtigheid van het substraat wordt op peil gehouden (weersafhankelijk). Dit kan door middel van (volledig) geautomatiseerde irrigatieoplossingen die bij aanleg direct ook op het dak worden aangebracht. Zowel oplossingen voor het hergebruik van regenwater als reguliere buitenkranen zijn toepasbaar.

Geleerde lessen

Hoogwaardige ecologische impact hoeft niet duur te zijn, maar wel goed onderzocht en doordacht.
Het kostte 5 jaar om langdurig onderzoek te doen naar de juiste ecologische balans van de plantensoorten (dominantie verstoort deze balans), de regeneratieve bodem (na 4 jaar is de bodem nagenoeg even gezond als op de dag van aanleg) en een hoge waterberging (40 liter/m2) versus een relatief laag verzadigd gewicht per m2 (75kg).
Een combinatie van een dakbloemenweide met zonnepanelen (groen/geel dak) is afhankelijk van de opstelling.

Samenwerkingsvormen

De ontwikkeling van de Dakbloemenweide gebeurt in samenwerking met universiteiten (WUR, UT, TU Delft, VU) maar ook de Vogelbescherming, Vlinderstichting en andere gerenommeerde onderzoeksinstellingen.
Grotere daken die worden voorzien van een dakbloemenweide kunnen mogelijk in samenwerking met Naturalis en/of Wageningen University aan onderzoek worden onderworpen.

Deze innovatie is mogelijk gemaakt door: