Eigen Koplopersbos meer dan CO₂ compensatie

Euvelgunne Groningen

Het initiatief komt voort uit het Koploperproject-traject, dat mkb-bedrijven ondersteunt om zo duurzaam mogelijk te ondernemen. Ondanks inspanningen van bedrijven om de CO₂-uitstoot terug te brengen, bleek dat volledig CO₂-neutraal ondernemen vaak niet haalbaar is. Daarom is gezocht naar een aanvullende maatregel: het planten van bomen of het aanleggen van bos op het bedrijventerrein zelf om de restuitstoot te compenseren. Daarnaast was er behoefte om de compensatie tastbaar te maken voor ondernemers, in plaats van bomen die in het buitenland worden geplant en minder zichtbaar zijn. Het idee van een eigen bos, direct in de regio en gekoppeld aan bedrijven, kwam daaruit voort. Bovendien speelden klimaatadaptatie en biodiversiteit een rol: het bos moet bijdragen aan zaken zoals het terugdringen van hitte- en waterstress, het verbeteren van de leefomgeving en het vergroten van biodiversiteit, en niet uitsluitend aan CO₂-compensatie.

Aanpak

Bos I in Euvelgunne is in maart 2023 aangeplant met circa 2.800 bomen en is ongeveer 1,4 hectare groot. Uniek in Nederland: het eerste bos geplant voor en door ondernemers.

Ondernemingen kunnen deelnemen door “moreel eigenaar” te worden van een stukje bos via pakketten (brons, zilver, goud), waarin een bepaald aantal m² bos wordt geadopteerd, met de bijbehorende zichtbaarheid, certificaat en ecosysteemimpact:

Brons = 10 m² in het bos. De investering hiervoor is €350,-
Zilver = 100 m² in het bos. De investering hiervoor is €1.100,-
Goud = 500 m² in het bos. De investering hiervoor is €5.000,-

Het bos is niet alleen een compensatiebos, maar ook bedoeld als multifunctionele groene ruimte:

voor biodiversiteit en ecologische functies (inheemse bomen, struiken)
voor klimaatadaptatie (bijv. hitte- en waterstress)
voor educatie, ontmoeting en welzijn (ondernemen in groen, wandelen, leslokaal)

Werklandschappen van de Toekomst

Innovatie Eigen Koplopersbos meer dan CO2 compensatie — Koplopersbos

Aantrekkelijk vestigingsklimaat
Aantrekkelijke gezonde werkomgeving
Beperken schade
bom
Collectiviteit
Duurzaam imago / CSRD
Vastgoedwaarde

Thema's

Meer weten over deze innovatie of heb je vragen?
Neem vrijblijvend contact op met de contactpersoon van dit project.

Ramon Hoiting
bestuur@koploperbos.nl
+31 6 587 74 891

Baten

Het Koplopersbos heeft integrale meerwaarde. Het draagt, naast het afvangen van CO₂, bij aan de toename van biodiversiteit en het terugdringen van hitte- en waterstress. Ook zorgt het voor een aantrekkelijker werkklimaat met recreatiemogelijkheden voor werknemers.

Biodiversiteit

Er zijn uitsluitend inheemse bomen en struiken geplant, zoals de zwarte els, meidoorn en boswilg, die in dit gebied thuishoren en de natuur versterken. Biodiversiteit is ook in de verstedelijkte omgeving hard nodig om herstel mogelijk te maken.

Luchtkwaliteit

Uiteindelijk ontstaat er 8.000 m² bos, waarmee over een periode van 50 jaar zo’n 328 ton CO₂ wordt afgevangen.

Onderhoud

Het project ondersteunt ook langdurige borging: onderhoud, bestemming als natuur voor de komende 100 jaar en een inboetgarantie voor groei. De nieuwe eigenaar is Het Groninger Landschap, dat zich inzet voor het behoud van het nieuwe bos als onderdeel van de Hunzezone in de stad Groningen.

Wandelen

Bedrijven dragen via participatie bij en investeren zo in een pauzerondje voor hun medewerkers. Daarnaast zijn er plekken voor overleg of een picknick.

Geleerde lessen

Het creëren van zichtbare en lokale boscompensatie werkt beter voor bedrijfsbetrokkenheid dan verborgen compensatie in het buitenland.
Het combineren van duurzaam ondernemen met meervoudige doelen (CO₂, biodiversiteit, klimaatadaptatie, gezonde werkomgeving) maakt het initiatief sterker en breder relevant.
Samenwerking tussen bedrijven, kennisinstellingen, gemeente en natuurorganisaties is cruciaal — het initiatief is namelijk ontstaan op initiatief van een aantal bedrijven gekoppeld aan het Koploperproject.
Het is belangrijk om het bos niet alleen aan te planten, maar ook de langetermijnborging te regelen: onderhoud, bestemming en garantie.
De waarde van beleving en educatie: het bos is niet alleen “bomen planten”, maar biedt ook een plek voor ontmoeting, leren en inspiratie (bijv. op de Zernike Campus). Dit vergroot de betrokkenheid en impact.

Samenwerkingsvormen

De Bedrijvenvereniging Zuidoost heeft haar netwerk ingezet, waardoor een deel van het bos door de vereniging is gesponsord.

De Gemeente Groningen heeft het initiatief vanaf het eerste moment gesteund met een opstartbedrag om het concept tot uitvoer te brengen, en heeft de garantie gegeven garant te staan als er onvoldoende animo zou zijn. Dit bleek gelukkig niet nodig.

Via participatie worden bedrijven eigenaar van bosdelen, ontvangen zij een certificaat en bouwen zij betrokkenheid op.